گنجنامه یکی از جاذبه گردشگری شهر زیبای همدان می باشد.
که در ادامه معرفی شهر همدان قصد داریم
این جاذبه توریستی ایران و شهر را به شما خوانندگان عزیز معرفی کنیم.
گنجنامه
گنجنامه :سنگنبشتههای گنجنامه نوشتارهایی از دوران داریوش و خشایارشای هخامنشی است
که بر دل یکی از صخرههای کوه الوند در فاصله ۵ کیلومتری غرب همدان و در انتهای دره عباسآباد حکاکی شده است.
کتیبهها هر کدام در سه ستون ۲۰ سطری به زبانهای پارسی باستان، بابلی و عیلامی قدیم نوشته شدهاند.
متن پارسی باستان در سمت چپ هر دو لوح جای گرفتهاست و پهنایی معادل ۱۱۵ سانتیمتر دارد.
متن بابلی در وسط هر دو کتیبه نوشته شده و متن عیلامی در ستون سوم قرار دارد.
نبشت خدایان یا گنج نامه
این کتیبهها از دیرباز نامهای گوناگونی را بر خود گرفته است،
از جمله «سنگ نبشته – نبشت خدایان- دادمهان یا دادبهان- تنبابر- کتیبههای الوند- جنگنامه و گنجنامه»
که دو نام «جنگنامه و گنجنامه» در سدههای اخیر بیشتر مصطلح بوده است.
در خصوص وجه تسمیه گنجنامه میتوان گفت:
«گنجنامه در زبان پارسی به معنای حکایت و داستان گنج است
و عموم مردم را تصور بر این بوده است که راز گنجی نهان را در این کتیبهها نگاشتهاند و به نظر میرسد
واژه جنگنامه نیز تحت تاثیر ذهنیتی که از جنگ و جنگاوری شاهان گذشته در سر مردم بوده،
یا با جایگزینی عامیانه کلمه جنگ بجای گنج بوجود آمده باشد.»
داریوش بزرگ هخامنشی
با توجه به سوراخهای کنار کتیبه، به نظر میرسد که کتیبهها روپوشی داشتهاند
که آنها را از گزند باد و باران حفظ میکرده است.
لوح سمت چپ که کمی بالاتر از کتیبه دیگر در کوه کنده شده است
مربوط به داریوش بزرگ هخامنشی است.
طول آن حدود ۲۹۰ سانتیمتر، ارتفاعش ۱۹۰ سانتیمتر و دارای متنی به شرح زیر است:
“خدای بزرگ است اهورامزدا، که این زمین را آفرید،
که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که شادی را برای مردم آفرید، که داریوش را شاه کرد،
شاهی از [میان] بسیاری، فرمانروایی از [میان] بسیاری.
مَنَم داریوش، شاه بزرگ، شاهِ شاهان،
شاهِ سرزمینها[یی] که نژادهای گوناگون دارند،
شاه سرزمین دور و دراز، پسر ویشتاسب هخامنشی.”
کتیبه خشایارشا
کتیبه خشایارشا نیز در قسمت پایین همین کتیبهاست
و به طول ۲۷۰ سانتیمتر و ارتفاع ۱۹۰ سانتیمتر و متن آن عبارت است از
: «خدای بزرگ است اهورامزدا، بزرگترین خدایان است که این زمین را آفرید،
که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید،
که برای مردم شادی آفرید، که خشایارشا را شاه کرد،
یگانه از میان شاهان بسیار،
یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بیشمار.
من خشایارشاه، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ کشورهای دارای ملل بسیار،
شاه این سرزمین بزرگِ دوردستِ پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی.»
منابع :chidaneh.com/بیتوته/
منبع عکس:الی گشت
جاذبه های دیگر شهر همدان