روستای فیلبند یکی از رویایی ترین روستاهای مازندران است که به بام مازندران شهرت دارد. این روستا با ارتفاع زیادی که دارد، گویی در دل ابرها متولد شده است. در ادامه بیشتر درباره این روستا بخوانید.
فیلبند با همسایهی شمالی اش بابل، حدود ۸۶ کیلومتر فاصله دارد و هر چند که جزو بابل محسوب میشود اما فاصلهاش با آمل ۳۰ کیلومتر کمتر یعنی حدود ۵۶ کیلومتر است. برای رسیدن به این روستا، هر کجای ایران که باشید باید خود را به جادهی هراز برسانید و به سمت آمل حرکت کنید. ۲۵ کیلومتر مانده به آمل، به ابتدای جادهی فیلبند میرسید که در سمت راست شما قرار دارد. این جادهی فرعی که منگلچلاو نام دارد از میان قریب به ۳۰ کیلومترجنگل میگذرد تا به فیلبند ختم شود. با گذر از چند روستای زیبا مثل پاشا کلا، سنگ چال و… به منطقهی رؤیایی فیلبند قدم میگذاریم.
این روستای چشمنواز در دهستان خوشرود در شهرستان بابل استان مازندران قرار دارد. فیلبندِ حیرتانگیز برخلاف اکثر نقاط شمالی ایران، جنگلهای متراکم و درهم تنیده ندارد. سرما،ارتفاع زیاد از سطح دریا و بافت کوهستانی فیلبند اجازه چندانی به رویش درختان نمیدهد و همین عامل نیز باعث شده در فیلبند خبری از هوای شرجی نباشد. فیلبند، یا به قول مازنیها فِلبند دارای ارتفاعی حدود ۲۵۰۰ متر از سطح دریای آزاد است و همین ارتفاع نشان از کوهستان هراسانگیز فیلبند دارد. سرمای زیاد و طولانی مدت نیز مزید بر علت شده تا هر درختی در آن جا تاب روییدن نداشته باشد و فقط اندکی از گونهها مثل آلوچه ترش، زرشک کوهی، ون و چند گونه درخت محدود دیگر در آنجا برویند.
روستای قبل از فیلبند سنگچال نام دارد که این روستا نیز دارای ارتفاع حدود ۲۰۰۰ متر است. مسیر بین این دو روستا پست و عمیق است و این دو روستا مثل قلعههایی سر از میان برآوردهاند که همین بر زیبای این منطقه افزوده است. فیلبند به علت سرمای هوا از گذشتهی دور سرزمینی ییلاقی بوده و هم اکنون نیز چراگاه دامهای اهالی دیواملکشاهی است. همچنین دارای پوشش جانوری متنوعی است از جمله حیواناتی مانند خرس، گرگ، خرگوش، گراز، راسو، پلنگ، شوکا و… است و هچنین پرندگان نادری مثل قرقاول که البته به دلایلی مثل عدم مدیریت، شکار بیرویه، رشد شهرنشینی و … رو به انقراض هستند. با وجود سرمای شدید این منطقه در زمستان، همچنان کشاورزی از رونق نسبی برخوردار است و این پیشهی سنتی سر پا است.
فیلبند در گویش محلی فِلبند گفته میشود که از دو قسمت فل و بند تشکیل میشود. فل در زبان مازندرانی به معنای فیل نیست بلکه به معنای خسته است و بند یعنی بندآمدن. گویی از قدیمالایام رسیدن به این روستای زیبا طاقتفرسا و فیل افکن بوده است و هرکس میل آن را داشته که به فیلبند برسد، از خستگی راه به تنگ میامده و مصداق بارز هرکه طاووس خواهد جور هندوستان کشد میشده است. این روستای ییلاقی به دلیل سرمای مفرط در زمستان جمعیتش به تعداد انگشتان دو دست نمیرسد ولی با اتمام زمستان و شروع بهار و تابستان، رخ زیبایش نمایان میشود و آنقدر طنازی میکند که بیش از ۴۰۰۰ نفر اسیر زیباییاش میشوند و جمعیتش به یکباره چند برابر میشود.
حیرتانگیز است دیوی بیرون میرود و فرشتهای پس از یک زمستان ۷ و ۸ ماهه و طولانی و سخت درمیاید. عاشقانش آنقدر به حضورش در تابستان میرسند که دیگر روستا ظرفیتش را ندارد. چندین برار جمعیت روستا نیز از سراسر ایران و حتی جهان در روزهای تابستان در فیلبند حضور دارند که حتی گاهی ظرفیت اسکان آنها وجود ندارد. فیلبند بدون اغراق روستایی کمنظیر است، روستایی غرق در سکوت و هِیمنه کوهستان. از همان ابتدای مسیر راه فرعی … جادهی هراز وارد شوید این زیبایی را حس میکنید و در نهایت نیز در میابید که سالی که نکوست از بهارش پیداست.
این جادهی روستایی مسیری سخت و پر پیچ و خم است اما تصور کنید تمام این مسیر از کنار روستاهای زیبای شمال و چشمههای پیدرپی و البته بعضاً معروف و معدنی میگذرید. در تمام مسیر جنگل درختان را میبینید و انواع گونه های گیاهی و رنگهای چشم نواز. گاهی باید در مسافرت بیم این را داشته باشید که خانواده و مخصوصاً کودکان مشقت مسیر را تحمل کنند تا به یک مقصد زیبا برسید. در اینجا نیز این ترس وجود دارد و البته جنس آن کمی متفاوت است. شما باید ترس این را داشته باشید که نکند آنقدر محو در مسیر شویم که مقصد را فراموش کنیم. خان آخر این مسیر روستای زیبای سنگ چال است که دقیقاً قبل از فیلبند واقع است و مبادا شما در پیچ و خم های زیبای آن وسوسه شوید و در آنجا ماندنی شوید. اما اگر پرهیزگاری پیشه کردید و تا انتها همسفر بودید، وعدهی بهشت فیلبنند برای شما محقق خواهد شد.
تازه به فیلبند میرسیم ، به بام شرقی مازندران بر فراز اقیانوس ابرها. حال میتوانید تجربهی اوج گیری عقابها را دریابید. اکنون میتوانید شاهد طلوعها و غروبهای پراحساس و خاص فیلبند باشید. در کمتر جایی ممکن است در یک روز طوفان و برف را شاهد باشید و در کلبه زیر کرسی استراحت کنید و ناگهان پس از چند ساعت آفتاب به شما سلام کند و بیرون منزلتان وزش لطیف باد را بر پوست حس کنید و به افقهای دوردست خیره شوید. الان در طبیعتی بکر میتوانید بوی بهشت زمین را استشمام کنید و از دیدن مناظر کمنظیر چشمانتان را شگفتزده کنید و با ریلکسیشن به ذهنتان آرامش بدهید.
فیلبند نه تنها مقصد مسافران است بلکه در تابستان مقصد عکاسان و کوهنوردان نیز میشود. عکاسان سوژههای خود را در اینجا دنبال میکنند و کوهنوردان نیز فیلبند را مناسب برای تمرینات خود میدانند چرا که در همسایگی قلههای حصینبن و اندوار است که ۳۳۹۲ متر ارتفاع دارند. و مکانهای دیگر فیلبند که طرفداران خاص خود را نیز دارد دوامامزاده قاسم درخود فیلبند و امامزاده یحیی در مجاورت روستا میباشد. دو تکیه هم در غرب این روستا واقع شده است. فیلبند که گویی یک جزیره در میان ابرها است در تابستان منطقهای است بکر با آبوهوای خنک که برای تفریح فوق العاده است و اگر شما نیز خسته از کار و گرمای تابستان باشید، فیلبند یکی از بهترین گزینهها برای تجدید قوا است.
مردم فیلبند اما دارای گویش طبری هستند که البته تعداد خانوار ساکنان دائمی آن به انگشتان یک دست هم نمیرسد. هرچند که در تابستان مملو از جمعیت میشود. قطعهای دیگر از این پازل زیبایی فیلبند آداب و رسوم مردم آن است که اگر آن را در نیابیم شاید لذت دیدار از فیلبند کامل نمیشود. فیلبند مردمانی دارد که به عقاید و سنتهایشان پایبند و بر هویتشان متعصب هستند و با وجود اینکه کمتر از شش ماه در آن سکونت دارند اما باز هم به رسومات و فرهنگ سنتی خود احترام میگذارند. امورات فیلبند را ریشسفیدان و بزرگان پیش میبرند و چارچوب های روستا به دست آنها انجام میگیرد. یکی از رسومات جالب این ناحیه ورزش کشتی لوچو است.
از بهترین زمان های مسافرت به این روستا اردیبهشت تا ابتدای پاییز است و هوا در روزها بسیار متعادل اما در شب کمی سرد است و البته ستارههای آسمان در منتهای زیبایی میدرخشند. البته پس از آن که تصمیم گرفتید از روستا رخت ببندید مطمئناً در همین نزدیکی میتوانید به مناطق زیبای دیگری مثل بخش بندپی که دارای آبشار زیبای درازکش است سربزنید و یا اینکه آبشار شی الیم در جنوب شرقی روستای گاوزن در جنوب غربی بخش بندپی را ببینید. همچنین از سایر مناطق جالب توجه برای تفریح در این حوالی میتوان به آبشار کیمون و یا آب گرم ازرود و یا جنگلهای بابل و یا شیاده و… نام برد. البته دو منطقه هم که بسیار نزدیک است و در مسیر به آنها بر میخوریم روستای سنگ چال و چشمه لار است که دیدن آنها نیز از طرف کی سفر اکیدا توصیه میشود.
قبل از هر چیز باید ذکر شود همانطور که از بافت این منطقه انتظار میرود ساخت و ساز بسیار مشکل است و لذا فاقد هتل و مهمانخانه است. اگر شما قصد دارید در هتل یا مهمانخانه بروید حداقل به نزدیکترین مراکز شهرستانها مثل آمل و بابل بروید. البته بازگشت به مراکز شهرها برای اطراق شبانه کاری بسیار طاقفرساست و کمتر رخ میدهد و از طرفی مسافران از دیدن آسمان زیبای فیلبند محروم میشوند. لذا پیشنهاد ما استفاده از خانهها و منازل موجود در فیلبند است که البته در تابستان به علت تقاضای زیاد برای آنها قیمتها بسیار بالا میرود. البته کمپینگ در فیلبند بلامانع است و مسافرین در صورت داشتن تجهیزات لازم از این نظر مشکلی ندارند و البته میتواند به نسبت برایشان بهصرفهتر باشد.
اگر قرار باشد برای فیلبند نمادی ساخته شود شاید هیچ چیز به مانند تمثال یک عقاب شکوهش را توصیف نکند. فیلبند مانند عقاب همیشه در اوج و آرامش است و مسافرانش را هم میتوان به سان عقابسوارانی دانست که به دنبال شکار مناظر هستند. برخی برای شادکامی و فراغت آنجا میروند و بعضی برای تفکر و مدیتیشن. عدهای عکاسی و مناظر زیبای آنجا برایشان اهمیت دارد و افرادی نیز عاشق طبیعت و هوای پاکش هستند. فیلبند نیز شما را در انتخاب آزاد میگذارد. طرفدار هر چه که باشید، فیلبند پاسخگوی شماست. بر بالهای عقاب سوار شوید و آزادی را از چشمان عقاب بنگرید.